Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian phát đề
I.PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH (7,0 ñiểm) Câu I (2,0 điểm)
1. Trình bày những biểu hiện suy giảm và các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học ở nước ta.
2. Chứng minh rằng dân số nước ta còn tăng nhanh. điều đó gây ra khó khăn như thế nào cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước?
Câu II (3,0điểm)
1. Trình bày cơ cấu công nghiệp theo ngành ở nước ta. Tại sao cần phải phát triển các ngành công
nghiệp trọng điểm?
2. Phân tích những thế mạnh về tự nhiên để phát triển kinh tế ở đồng bằng sông Cửu Long. để sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng này, vấn đề quan trọng hàng đầu cần phải quan tâm là gì? Tại sao?
Câu III (3,0 điểm)
Cho bảng số liệu
KHỐI LƯỢNG HÀNG HÓA ĐƯỢC VẬN CHUYỂN THÔNG QUA CÁC CẢNG BIỂN CỦA NƯỚC TA DO TRUNG ƯƠNG QUẢN LÍ
ðơn vị: nghìn tấn
Năm
Loại hàng 2000 2003 2005 2007
Tổng số 21 903 34 019 38 328 46 247
- Hàng xuất khẩu 5 461 7 118 9 916 11 661
- Hàng nhập khẩu 9 293 13 575 14 859 17 856
- Hàng nội ñịa 7 149 13 326 13 553 16 730
Nguồn: Niên giám thống kê Việt Nam 2008, NXB Thống kê, 2009, trang 516
Anh (chị) hãy:
1. Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự thay đổi cơ cấu khối lượng vận chuyển phân loại theo hàng hóa thông qua các cảng biển trong giai đoạn 2000 – 2007.
2. Nhận xét sự thay ñổi đó từ biểu đồ đã vẽ và giải thích.
II. PHẦN RIÊNG (2,0 điểm)
Thí sinh chỉ được làm một trong hai câu (câu IV.a hoặc IV.b)
Câu IV.a. Theo Chương trình Chuẩn (2,0 điểm)
Trình bày những thay đổi trong việc tổ chức lãnh thổ nông ngiệp ở nước ta. Tại sao đông Nam Bộ trở thành
vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất trong cả nước?
Câu IV.b. Theo Chương trình Nâng cao (2,0 ñiểm)
So sánh chuyên môn hóa sản xuất nông nghiệp giữa đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long.
Tại sao giữa hai vùng này lại có sự khác nhau về chuyên môn hóa?
BÀI GIẢI GỢI Ý
Câu I:
1. Trình bày những biểu hiện suy giảm và các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học ở nước ta
* Sự suy giảm đa dạng sinh học:
- Sinh vật tự nhiên ở nước ta có tính đa dạng cao, thể hiện ở số lượng thành phần loài, các kiểu hệ sinh thái
và nguồn gen quý hiếm.
- Tuy nhiên, tác động của con người đã làm thu hẹp diện tích rừng tự nhiên, đồng thời cũng làm nghèo tính đa dạng của sinh vật
- Cụ thể:
+ Thực vật: số lượng loài đã biết là 14 500 lòai, số lượng loài bị mất dần là 500 loài (trong đó số lượng loài có nguy cơ tuyệt chủng là 100 loài).
+Thú: số lượng loài đã biết là 300 lòai, số lượng loài bị mất dần là 96 loài (trong đó số lượng loài có nguy cơ tiệt chủng là 62loài).
+Chim: số lượng loài đã biết là 830 lòai, số lượng loài bị mất dần là 57 loài (trong đó số lượng loài có nguy cơ tiệt chủng là 29 loài).
+Cá: số lượng loài đã biết là 2 550 lòai, số lượng loài bị mất dần là 90 loài.
- Nguồn tài nguyên sinh vật dưới nước, đặc biệt là nguồn hải sản của nước ta cũng bị giảm sút rõ rệt. Ngay ở vùng biển Tây Nam, nơi giàu có về nguồn hải sản thì sản lượng đánh bắt cá, tôm cũng giảm sút đáng kể. Nhiều loài có nguy cơ tiệt chủng như cá mòi, cá cháy, … nhiều loài ñang giảm mức độ tập trung như cá chim, cá gúng, cá hồng, … đó là hậu quả của sự khai thác quá mức và tình trạng ô nhiễm môi trường nước, nhất là vùng cửa sông, ven biển.
* Biện pháp:
- Xây dựng hệ thống vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên. Năm 1986, cả nước mới có 87 khu với 7 vườn quốc gia. đến năm 2007, đã có 30 vườn quốc gia, 65 khu dự trữ thiên nhiên và bảo tồn loài – sinh cảnh,
6 khu được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển của thế giới.
- Ban hành “Sách đỏ Việt Nam “,để bảo vệ nguồn gen động, thực vật quý hiếm khỏi nguy cơ tuyệt chủng, đã có 360 loài thực vật và 350 lòai động vật thuộc loại quý hiếm được đưa vào “Sách đỏ Việt Nam”. Trong “Sách đỏ Việt Nam” cũng đã quy định danh sách 38 loài cá nước ngọt và 37 loài cá biển, 59 loài động vật không xương sống cần ñược bảo vệ.
- Quy định khai thác: để đảm bảo sử dụng lâu dài các nguồn lợi sinh vật của đất nước, Nhà nước đã ban hành các qui định trong khai thác như cấm khai thác gỗ quý, khai thác gỗ trong rừng cấm, rừng non, gây cháy rừng; cấm săn bắn động vật trái phép; cấm dùng chất nổ đánh bắt cá và các dụng cụ đánh bắt cá non, cá bột; cấm gây độc hại cho môi trường nứơc.
2. Chứng minh rằng dân số nước ta còn tăng nhanh. điều ñó gây ra khó khăn như thế nào cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước?
* Dân số nước ta còn tăng nhanh:
- Dân số nước ta là 84 156 nghìn người (2006).
- Vào nửa cuối thế kỉ XX có hiện tượng bùng nổ dân số, do thực hiện chính sách dân số và kế hoạch gia đình nên mức gia tăng dân số có giảm nhưng vẫn còn chậm.
- Thời kì 2002 – 2005, tỉ lệ gia tăng dân số là 1,32%, với tỉ lệ này mỗi năm dân số nước ta tăng thêm trung bình hơn 1triệu người.
* Gia tăng dân số nhanh đã gây nên khó khăn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước
- Gia tăng dân số nhanh đã tạo nên sức ép lớn đối với việc phát triển kinh tế xã hội của đất nước, với việc bảo
vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường và việc nâng cao chất lượng cuộc sống của từng thành viên trong xã hội.
+ đối với kinh tế: dân số tăng nhanh làm cho nhu cầu tiêu dùng lớn nên hạn chế đến sự tích lũy, ảnh hưởng đến việc đầu tư, phát triển kinh tế. Dân số tăng nhanh cũng có thể làm cho người không có việc làm tăng nhanh, việc khai thác và sử dụng nguồn lao động có nhiều khó khăn.
+ đối với giáo dục, y tế , văn hóa… dân số hằng năm tăng nhanh làm cho tỉ lệ trẻ em cao, gây sức ép đến giáo dục, văn hóa, y tế. Tình trạng trẻ em bỏ học, thất học, suy dinh dưỡng… chiếm tỉ lệ lớn ở vùng sâu, vùng xa, vùng núi và vùng dân tộc ít người.
+ đối với xã hội: các vấn đề giải phóng phụ nữ, việc làm, nhà ở, tệ nạn xã hội… cũng có liên quan đến vấn đề dân số.
+ đối với môi trường: dân số tăng nhanh là một trong những nguyên nhân làm cho nhiều tài nguyên
bị suy giảm, có nguy cơ cạn kiệt (khóang sản, ñất, sinhvật quý hiếm và nhất là rừng bị tàn phá nghiêm trọng), môi trường bị ô nhiễm, mất cân bằng sinh thái, thiên tai ngày càng tăng.
* Biện pháp: Cần đẩy mạnh chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình, giảm tỉ lệ sinh
Câu II:
1. Trình bày cơ cấu công nghiệp theo ngành ở nước ta. Tại sao cần phải phát triển các ngành công nghiệp
trọng điểm?
* Cơ cấu công nghiệp theo ngành ở nước ta:
- Cơ cấu công nghiệp theo ngành được thể hiện ở tỉ trọng giá trị sản xuất của từng ngành (nhóm ngành) trong tòan bộ hệ thống các ngành công nghiệp. Nó được hình thành phù hợp với các điều kiện cụ thể ở trong và ngoài nước trong mỗi giai đoạn nhất định.
- Cơ cấu ngành công nghiệp nước ta tương đối đa dạng với khá đầy đủ các ngành quan trọng thuộc 3 nhóm chính với 29 ngành công nghiệp:
+ Công nghiệp khai thác: 4 ngành
+ Công nghiệp chế biến: 23 ngành
+ Công nghiệp sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước: 2 ngành
* Cần phải phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm vì:
- Các ngành công nghiệp trọng điểm là các ngành
+ Có thế mạnh lâu dài
+ Mang lại hiệu quả cao về kinh tế xã hội.
+ Có tác động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác.
- Các ngành công nghiệp trọng điểm: công nghiệp năng lượng, công nghiệp chế biến lương thực – thực phẩm, công nghiệp dệt – may, công nghiệp hóa chất – phân bón – cao su, công nghiệp vật liệu xây dựng, công nghiệp cơ khí – điện tử…
- Trong công nghiệp trọng điểm cần đẩy mạnh các ngành công nghiệp chế biến nông – lâm – thủy sản, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng; tập trung phát triển công nghiệp khai thác và chế biến dầu khí, đưa công nghiệp điện lực đi trước một bước. Các ngành khác có thể điều chỉnh theo nhu cầu của thị trường trong nước và ngoài nước.
2. Phân tích những thế mạnh về tự nhiên để phát triển kinh tế ở đồng bằng sông Cửu Long. để sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng này, vấn đề quan trọng hàng đầu cần phải quan tâm là gì? Tại sao?
- đồng bằng sông Cửu Long gồm các tỉnh: Kiên Giang, An Giang, đồng Tháp, Long An, Tiền Giang, Bến
Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Vĩnh Long, Hậu Giang và thành phố Cần Thơ. Diện tích hơn
40 nghìn km2, số dân (năm 2006) hơn 17,4 triệu người (chiếm 12% diện tích toàn quốc và gần 20,7% dân số cả nứơc).
* Thế mạnh: là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta với diện tích gần 4 triệu ha, chiếm 12% diện tích cả nước.
- đất là tài nguyên quan trọng hàng đầu ở đồng bằng sông Cửu Long, chủ yếu đất phù sa, gồm 3 nhóm đất chính:
+đất phù sa ngọt ven sông Tiền, sông Hậu, có diện tích 1,2 triệu ha (30% diện tích vùng) là đất tốt nhất thích hợp trồng lúa.
+đất phèn có diện tích lớn hơn, 1,6 triệu ha (41% diện tích vùng), phân bố ở đồng Tháp Mười, tứ giác Long Xuyên, vùng trũng trung tâm bán đảo Cà Mau.
+đất mặn có diện tích 750.000 ha (19% diện tích vùng), phân bố thành vành đai ven biển đông và vịnh Thái Lan.
-Khí hậu: có tính chất cận xích đạo, chế độ nhiệt cao ổn định, lượng mưa hàng năm lớn. Ngoài ra vùng ít chịu tai biến do khí hậu gây ra, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp quanh năm.
- Tài nguyên nước: đồng bằng sông Cửu Long là phần hạ lưu của sông Mê Công, khi vào nước ta được chia hai nhánh sông Tiền, sông Hậu, để từ đó đổ ra biển bằng 9 cửa sông. Sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, cung cấp nước để thau chua, rửa mặn, phát triển giao thông đường thủy, nuôi trồng thuỷ sản và đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất.
-Sinh vật: chủ yếu là rừng ngập mặn (Cà Mau, Bạc Liêu), có diện tích lớn nhất nước ta & rừng tràm (Kiên Giang, đồng Tháp). Về động vật có giá trị hơn cả là cá và chim.
- Tài nguyên biển: hết sức phong phú, có hàng trăm bãi cá, bãi tôm với nhiều hải sản quý, chiếm 54% trữ lượng cá biển cả nước.
- Khoáng sản: không nhiều chủ yếu là than bùn ở Cà Mau, vật liệu xây dựng ở Kiên Giang, An Giang. Ngoài ra còn có dầu, khí bước đầu đã được khai thác.
* để sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng này, vấn đề quan trọng hàng đầu cần phải quan tâm:
- đối với việc cải tạo tự nhiên: Biện pháp quan trọng hàng đầu là phát triển thủy lợi nhằm bảo đảm nước ngọt trong mùa khô để cải tạo đất. Cần chia ruộng thành những ô nhỏ, dẫn nước ngọt vào để thau chua, rửa mặn;
đồng thời kết hợp với việc tạo ra các giống lúa chịu phèn, chịu mặn trong điều kiện tưới nước bình thường
- đối với việc sử dụng hợp lí tự nhiên:
+ Cần phải duy trì và bảo vệ nguồn tài nguyên rừng ngập mặn. Việc sử dụng và cải tạo tự nhiên không tách khỏi hoạt ñộng kinh tế của con người.
+ Mở rộng diện tích ñất nông nghiệp và tăng hệ số sử dụng ñất
+ Xây dựng cơ cấu mùa vụ hợp lí, ña dạng hóa cơ cấu cây trồng, ñẩy mạnh trồng cây công nghiệp, cây ăn quả có giá trị cao, kết hợp với nuôi trồng thuỷ sản và phát triển công nghiệp chế biến.
+ Kết hợp mặt biển với ñảo, quần ñảo và ñất liền ñể tạo nên một thể kinh tế liên hoàn.
+ Trong ñời sống nhân dân, cần chủ ñộng sống chung với lũ bằng các biện pháp khác nhau với sự hỗ trợ của Nhà nước, ñồng thời khai thác các nguồn lợi về kinh tế do lũ hàng năm ñem lại.
* Chúng ta cần phải ñặt vấn ñề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở ðồng bằng sông Cửu Long vì những lí do sau ñây:
- ðồng bằng có vị trí chiến lược trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của ñất nước (trọng ñiểm số 1 của cả nước về sản xuất lương thực, thực phẩm). Cung cấp lương thực, thực phẩm cho vùng, cho cả nước và cho xuất khẩu.
- Lịch sử phát triển trên 300 năm, chưa bị con người can thiệp sớm như ở ñồng bằng sông Hồng. Việc sử dụng, cải tạo tự nhiên ở ñây là một vấn ñề hết sức cấp bách, nhằm biến ñống bằng thành một khu vực kinh tế quan trọng của ñất nước.
Để xem các đề thi khác vào trang :
http://diemthivn.comĐể xem đáp án đề thi chính thức :
http://xemdapan.comĐể nhận điểm thi đại học qua SMS
Soạn: TDT số báo danh gửi 8502
VD: số báo danh của bạn là BKA1234
Soạn : TDT BKA1234 gửi 8502
30/6/2011, 11:46 am